Yazılıkaya Haberleri - Son Dakika Yazılıkaya Haber Güncel Gelişmeler

Yapay Zekâ İle Binlerce Yıl Öncesine Yolculuk

Anadolu Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Rahşan Tamsü Polat’ın yürütücülüğünde gerçekleştirilen “Yazılıkaya/Midas Kalenin Yapay Zekâ destekli Simülasyonu ve Sanal Tur Uygulaması” projesi, arkeolojide dijital dönüşümün öncü örneklerinden biri olarak dikkat çekiyor. Projede Frig uygarlığının en önemli merkezi olan Midas Vadisi yapay zekâ destekli teknolojilerle üç boyutlu olarak modellendi. Bu kapsamda bölgenin kültürel dokusu, tarihsel sahneler ve ritüeller yapay zekâ aracılığıyla yeniden canlandırıldı. Prof. Dr. Tamsü Polat: “Amacımız topraklarımızda yaşamış bu medeniyet köprüsünü geleceğe görsel olarak da sunabilmek” Doç. Dr. Yusuf Polat’ın başkanlığında 2022 yılında başlayan Yazılıkaya – Midas Kale kazısı, Frig Uygarlığı’nın dini ve kültürel yaşamına ışık tutan en önemli arkeolojik alanlardan biri olarak kabul ediliyor. Bu kapsamda Prof. Dr. Rahşan Tamsü Polat, kazının amacını şu sözlerle özetliyor: “Arkeoloji insanın hem geçmişine hem de geleceğine uzanan sessiz bir köprüdür. Toprağın altında saklı her iz, bir zamanlar yaşamış insanların kültürlerini, inançlarını ve mirasını bugüne taşır. Biz arkeologlar zamanın sessiz tanıkları olarak birer tercümanız. Midas Vadisi’nde yürüttüğümüz kazılar, bu toprakların kadim seslerini yeniden duyurmak için atılmış adımlardır. Her taşın her oyma kaya yüzeyinin her sunağın ardında Frig’lerin doğayla tanırılarıyla ve birbirleri ile kurduğu o derin bağ saklıdır. Midas Vadisi yalnızca bir arkeolojik alan değil, aynı zamanda bir inanç ve yaşam merkeziydi. Burada törenler yapılır, dualar edilir, tanrıçaya adaklar sunulurdu. Bu bilgileri gün yüzüne çıkartmak için başladığımız kazı çalışmalarını, bugün gelişen yapay zekâ destekli canlandırma teknikleriyle geleceğe aktarmak istiyoruz. Tarihi sahnelerdeki dönemin yaşam ritüellerini, kıyafetlerini ve törenlerini bilimsel verilere dayanarak yeniden canlandırdık. Amacımız topraklarımızda yaşamış bu medeniyet köprüsünü geleceğe görsel olarak da sunabilmek. Yine proje sayesinde artık ziyaretçiler yalnızca kazı alanını görmekle kalmıyor, binlerce yıl önceki Frigya’yı adım adım gezebiliyorlar. Sonuç olarak bu çalışma geçmişin tozunu silen bir kazıdan öte geleceğe görsel olarak bırakılan dijital bir mirastır.” Yapay zekâ ile arkeolojide yeni bir dönem Proje kapsamında, Midas Vadisi ilk kez yapay zekâ destekli sistemlerle üç boyutlu olarak modellendi. Arkeolojik bulgular, drone fotogrametrisi, dijital haritalama ve derin öğrenme algoritmaları kullanılarak sanal ortama aktarıldı. Bu veriler doğrultusunda oluşturulan 360 derece sanal tur, ziyaretçilere binlerce yıl öncesine ait bir Frig köyünü adım adım gezme olanağı sunuyor. Ayrıca proje kapsamında geliştirilen yapay zekâ destekli video canlandırmaları, Frig halkının dini törenlerini, yaşam ritüellerini ve dönemin mimarisini bilimsel verilere dayanarak yeniden sahneye taşıyor. Bu sayede, Midas Vadisi artık yalnızca bir kazı alanında değil, dijital dünyada da erişilebilir bir kültürel miras haline geliyor. Anadolu Üniversitesi’nden bilim ve teknolojiyle kültürel mirası koruma adımı Bu proje, Türkiye’de arkeolojik verilerin dijital teknolojilerle belgelenmesi ve paylaşılmasına yönelik önemli bir örnek oluşturuyor. Projeyle birlikte hem kültürel mirasın korunması hem de geniş kitlelerin bu zenginliği deneyimlemesi hedefleniyor.

Turist Rehberlerine Teknik Gezi

Eskişehir Büyükşehir Belediyesi Kent Tarihi ve Tanıtımı Dairesi Başkanlığı Turizm Şube Müdürlüğü ile Eskişehir Turist Rehberleri Derneği (ESRED) iş birliğinde, kentte görev yapan profesyonel turist rehberlerine yönelik “Eskişehir Arkeolojik Sit Alanları Teknik Gezisi” düzenlendi. Düzenlenen teknik gezi kapsamında, Eskişehir’in önde gelen arkeolojik kazı alanları ziyaret edilerek, yürütülen bilimsel çalışmalar yerinde incelendi. Kazı başkanları ve ekipleri tarafından yapılan sunumlarla katılımcılara detaylı bilgiler aktarıldı. Etkinlik, rehberlerin Eskişehir’in arkeolojik ve kültürel mirasını daha yakından tanımalarını, güncel kazı çalışmaları hakkında bilgi edinmelerini ve bu bilgileri ziyaretçilere doğru ve zengin içerikle aktarmalarını amaçladı. Teknik gezinin ilk durağı Karacahisar Kalesi oldu. Kazı Başkanı Doç. Dr. Hasan Yılmaz Yaşar ve Kazı Başkan Yardımcısı Dr. Mehmet Cihangir Uzun, katılımcılara kalenin tarihsel önemi ve alanda yürütülen arkeolojik çalışmalar hakkında kapsamlı bir sunum gerçekleştirdi. İkinci durakta, Şarhöyük - Dorylaion Kazı Alanı ziyaret edildi. Burada Kazı Başkanı Prof. Dr. Mahmut Bilge Baştürk ve Kazı Başkan Yardımcısı Dr. Öğr. Üyesi Turgay Yaşar Yedidağ, bölgedeki kazı süreci, elde edilen bulgular ve bu bulguların bölge tarihine katkıları hakkında bilgi verdi. Programın üçüncü durağı olan Küllüoba Kazısı’nda ise Kazı Başkanı Prof. Dr. Murat Türkteki, Eskişehir’in tarih öncesi dönemlerine ışık tutan buluntular ve yerleşim yapısı hakkında önemli açıklamalarda bulundu. Teknik gezinin son ayağında, Yazılıkaya Midas Kale Arkeolojik Alanı ziyaret edildi. Katılımcılar, Frig uygarlığına ait bu önemli merkezde yapılan koruma ve tanıtım çalışmaları hakkında bilgilendirildi. Gün boyunca süren teknik gezide, katılımcı rehberler arkeolojik alanlarda yapılan bilimsel kazı ve restorasyon çalışmalarını yerinde gözlemleme fırsatı buldu. Eskişehir Büyükşehir Belediyesi, bu tür organizasyonların hem kentteki kültürel mirasın daha etkili tanıtımına katkı sunduğunu hem de turist rehberlerinin mesleki gelişimlerini desteklediğini belirtti. Gezi sonunda katılımcılar, etkinliğin oldukça verimli geçtiğini ve edindikleri bilgilerin mesleki açıdan büyük fayda sağlayacağını ifade etti.

Eskişehir'in Kadınları Tarihi Keşfe Çıktı

Eskişehir Büyükşehir Belediyesi'nin hayata geçirdiği ''Eskişehir Kültürel Mirası ile Buluşuyor'' projesi, kentli kadınları bir araya getirerek hem keyifli bir sosyal etkinlik sunuyor hem de şehrin zengin tarihini yakından tanıma fırsatı veriyor. Proje kapsamında düzenlenen gezilere katılan kadınlar, kentin kültürel değerleriyle buluşmanın heyecanını yaşıyor. Gezi programının en dikkat çekici duraklarından biri, Frig Vadisi ve en önemli merkezlerden biri olan Yazılıkaya (Midas Anıtı) oldu. Geziye katılan mahalle sakinleri, rehber eşliğinde binlerce yıl öncesine dayanan bu kadim yerleşim yerini keşfetme imkânı buldu. Kadınlar, Yazılıkaya'nın mistik atmosferinde atalarının izlerini sürerken, fotoğraf çekerek bu anları ölümsüzleştirdi. Eskişehir Büyükşehir Belediye Başkanı Ayşe Ünlüce, gezi öncesinde vatandaşlarla bir araya gelerek projenin önemini vurguladı. Başkan Ünlüce, “Eskişehir'de yaşayıp henüz Yazılıkaya'yı hiç görmeyenler var. Biz de dedik ki önce bir Eskişehirlilere tanıtalım. Önce şehrimizi, bu güzel Eskişehir'imizi tanıyalım. Gerçekten her köşesi eşsiz güzel. Bu gezilerin bir amacı da birlik, beraberlik ve dayanışma duygusunu yaşatmak.” dedi. Geziye katılan kadınlar da duygularını dile getirerek, “Bu geziye katıldığım için çok mutluyum, tarif edemeyeceğim kelimelerle doluyum. Aynı zamanda heyecanlıyım. Buraların ismini çok duydum ama hiç gelmek nasip olmamıştı, ilk kez göreceğim.” ifadelerini kullandı. Başka bir katılımcı ise “Adını duyduk hep Yazılıkaya, Frig. Güzel anılar biriktireceğimizi umuyorum.” sözleriyle memnuniyetini dile getirdi. Başkan Ünlüce, kadınların yüksek katılımından duyduğu memnuniyeti belirterek, “Sizlerden de böyle bu gezilerde çok enerji alıyorum, o gücünüzü hissediyorum. Bu yüksek katılımınız için geziye teşekkür ediyorum.” dedi. Eskişehir Büyükşehir Belediyesi, kadınların sosyal hayata katılımını destekleyen ve kentin tarihi mirasını tanıtan kültürel ve sosyal gezileri farklı mahalle ve ilçelerden katılımlarla sürdürmeye devam edecek.

Yazılıkaya Tamamlanmak İçin Gün Sayıyor

Tepebaşı Belediyesi tarafından bu yıl 17’ncisi düzenlenen Uluslararası Pişmiş Toprak Sempozyumu sona yaklaştı. Bu yılki sempozyumda kolektif eser olarak ortaya konulacak binlerce yıllık Frig mirasının simgesi olan tarihi Yazılıkaya tamamlanıyor. Tepebaşı Belediyesi tarafından konsepti ve çeşitliliğiyle dünyada sadece Eskişehir’de düzenlenen Uluslararası Eskişehir Pişmiş Toprak Sempozyumu’nun 17’ncisi sona yaklaştı. Vecihi Hürkuş Havacılık ve Teknoloji Parkı’nda düzenlenen 17’nci Uluslararası Eskişehir Pişmiş Toprak Sempozyumu’nda bu yıl da ortak bir eser ortaya çıkıyor. Sempozyumda, yer alan 9 sanatçı binlerce yıllık Frig mirasının simgesi tarihi Yazılıkaya’yı kolektif çalışarak sanatseverlerin beğenisine sunacak. Ortaya çıkacak eser, yalnızca bir tarihsel anıtın yeniden yapılması değil; aynı zamanda ana Tanrıça Kibele’ye, bereketin ve yaşamın kaynağına bir saygı duruşu olacak. Bu çalışmayla, kadının üretici, koruyucu ve besleyici gücü simgelenecek ve bu anıt tüm kadınlara hediye edilecek. Başkan Ataç incelemelerde bulundu Çalışmalarına yaklaşık 10 gündür devam eden sanatçıların tamamlanan Yazılıkaya parçalarının fırınlama ve yerleştirilme aşamalarına geçildi. Parçaların yerleştirilmesi ile tamamlanacak Yazılıkaya, Hoşnudiye Mahallesi İsmet İnönü-1 Caddesi’nde Eskişehirlilerin beğenisine sunulmak için gün sayıyor. Tepebaşı Belediye Başkanı Dt. Ahmet Ataç da alandaki fırınlama işlemlerini ve anıtın yerleşen parçalarını inceleyerek Uluslararası Eskişehir Pişmiş Toprak Sempozyumu Sanat Direktörü Prof. Bilgehan Uzuner ve sanatçılardan bilgi aldı. Kapanış töreni 12 Eylül’de Sanat etkinlikleri kapsamında heykel çalışmaları, sergiler, sanatçı sunumları, torna yarışmaları ve sosyal etkinlikler kapsamında da el emeği ürünler satış noktaları, çocuk oyun parkı, yemek yarışmaları, konserler ve çocuk atölyeleri gibi pek çok aktiviteyi bünyesinde barındıran sempozyum, düzenlenecek kapanış töreni ve konser programı ile sona erecek. 17. Uluslararası Eskişehir Pişmiş Toprak Sempozyumu kapanış töreni, 12 Eylül Cuma günü saat 18.30’da gerçekleştirilecek. Kapanış töreninin ardından ise Emre Fel konseri Eskişehirliler ile buluşacak.

Yazılıkaya Tepebaşı'nda Şekilleniyor

Tepebaşı Belediyesi’nin bu yıl 17. kez düzenlediği Uluslararası Eskişehir Pişmiş Toprak Sempozyumu, dolu dolu geçiyor. Frig medeniyetinin kitabesi olan Yazılıkaya için çalışmalarını gerçekleştiren sanatçılar etkinliğin büyük bir marka olduğunu ve Yazılıkaya’yı yorumladıkları için mutlu olduklarını söylüyor. Tepebaşı Belediyesi tarafından konsepti ve çeşitliliğiyle dünyada sadece Eskişehir’de düzenlenen Uluslararası Eskişehir Pişmiş Toprak Sempozyumu kent halkının da yoğun ilgisi ile devam ediyor. Vecihi Hürkuş Havacılık ve Teknoloji Parkı’nda düzenlenen etkinliğe katılan 9 sanatçı, Frig medeniyetinin kitabesi olan Yazılıkaya için çalışmalarını sürdürüyor. Birbirinden özel ve renkli etkinlikleri de içinde barındıran sempozyum kapsamında ortaya çıkacak eser için çalışan sanatçılar, etkinliğin çok değerli olduğunu vurguluyor. “Yazılıkaya’ya başka bir değer daha katacağız” Uluslararası Eskişehir Pişmiş Toprak Sempozyumu Sanat Direktörü Prof. Bilgehan Uzuner: “Bu sene Uluslararası Eskişehir Pişmiş Toprak Sempozyumu’nun 17’ncisini düzenliyoruz. Şöyle bir değeri var; belediyelerle kurumların, üniversitelerin, valiliğin, Kültür Bakanlığı’nın, sponsorlarının ve şehrin ileri gelen markalarının birlikte bir iş yapabilmesinin ve sürekliliğini devam ettirebilmesi çok önemli. Bu sempozyum çok değerli büyük anıt eserler gerçekleştiriyor. Türkiye’de eşi benzeri olmayan, dünyada da eşi benzeri az büyüklükte. Hacimli büyük seramik heykeller sokaklara konuluyor. Bu etkinliğin gücü buradan geliyor. Yaklaşık 250’den fazla eser kazandırdık. 17 yılda 250’den fazla sanatçı ağırladık. Sempozyumlarda yapılan eserlerle caddelerimiz, sokaklarımız açık hava seramik ve heykeller müzesine döndü. O noktada bu sempozyum çok kıymetli. Eskişehir’in bu noktada da bir marka değeri daha oluşuyor. Toprak sanayi bu kentin hala güçlü kolu. Biz de bunu sanatsal tarafına evirdik ve dünyada da eşi benzeri olmayan bir sempozyum çıktı. Bu sene yapılan anıt; Midas. Dünyada çok önemli Anadolu’da bilinen iki tane mit var. Birisi Troya, diğeri Midas. Bu noktada dünyadaki en önemli mitlerden birisi de dinsel, törensel anıtı Yazılıkaya bizim şehrimizde. Aslında bu turistlik anlamında da tarihsel anlamda da hakkı verilmemiş bir anıt eser. Biz de bugüne kadar hep sanatçıların özgün fikirleri ile yola çıktık. Ama birkaç yıldır yaptığımız kolektif işlerle daha büyük eserler yaptığımızı gördük. Büyük eserlerde de Yazılıkaya çok uygundu. Bu kentin değerini, sanatçı yorumlarıyla kent merkezine tekrar katmak istedik. Yazılıkaya dünyanın en önemli arkeolojik eserlerinden biri. Bir sanat boyutu katarak ona başka bir değer daha katacağız.” diye konuştu. “Burayı seramiğin bir mutfağı gibi düşünüyorum” Tepebaşı Belediyesi tarafından 4’üncüsü düzenlenen Uluslararası Pişmiş Toprak Sempozyumundan 16’ncısına kadar asistan olarak yer alan Sanatçı Serkan Tok: “Tepebaşı Belediyesi tarafından düzenlenen Uluslararası Eskişehir Pişmiş Toprak Sempozyumu’nun 4’üncüsünde asistan olarak çalışıyordum. Hem fırınlardan sorumluydum, hem de alandan sorumluydum. Birden fazla sanatçıyla iletişim halinde oldum. Birden fazla teknik öğrendim. Şimdi ise 17’nci Uluslararası Eskişehir Pişmiş Toprak Sempozyumu’na sanatçı olarak katılmak benim için gurur verici. Hem kendi işimi yapmak hem sanatçılarla çalışmak… Aile ortamı gibi burası. Burayı seramiğin bir mutfağı gibi düşünüyorum. 4’üncü sempozyumdan 16’ncı sempozyuma kadar asistan olarak geldiğimde burada pişip farklı bir üniversitede görev almaya başladım. Seramiği okuduk ama birileri ile iletişime geçmeden, hocalarımızdan yol görmeden ilerleyemezdik. Burası da tam böyle bir yer. Seramiğin mutfağı, fırını; herkesi pişiriyor.” diye konuştu. “O tarihi tekrardan canlandırmak adına güzel bir başlangıç” Yapılan kolektif eser ile ilgili konuşan Tok: “Yazılıkaya’nın yapılması ve sanatçıların farklı tarzlarda yorumlaması o tarihi tekrardan canlandırmak ve Eskişehir’e kazandırmak adına güzel bir başlangıç. Çünkü çoğu insan Yazılıkaya’nın varlığını biliyor ama ne olduğunu pek bilmiyor. Hem oraya yönlendirerek turizm açısından güzel olacak hem de sanat açısından diğer seramik camiasını etkileyerek Eskişehir’in farklı tarihi yerlerinin heykellerinin yapılıp, şehrin farklı yerlerine konulmasına vesile olacak. O nedenle güzel bir başlangıç olacak.” dedi. “Eserimin Yazılıkaya ile birleşmiş olması inanılmaz güzel” Özkan İpekçi: “Sayın Başkanımız Ahmet Ataç’a sanata ve sanatçıya emeğinden dolayı teşekkür ediyorum. Görevim gereği yıllarca sempozyumda yer aldım. Birçok anı biriktirdim. Bu sene de sanatçı olarak katılmak benim için çok önemli. Toprağı sanata dönüştürdüğümüz, toplum belleğine dönüştürdüğümüz bu etkinlikte emeği geçen herkese teşekkür ederim. Kolektif bir iş yapıyoruz. Asistanlarımızla beraber büyük bir anıt yapacağız. Asistanlar bu süreçte bizlerden bir şey öğreniyorlar, biz onlardan bir şeyler öğreniyoruz. Umarım güzel bir iş çıkar. Bu sanatla daha umut dolu, daha özgür günlere kavuşmamızı diliyorum. Eskişehir için önemli olan Yazılıkaya’yı üzerinde herkesin farklı yorumları olacak. Sanatla binlerce yıl önce yapılmış bir anıtın üzerine yorum katmamız çok önemli. Bir Eskişehirli olarak burada benim de bir eserimin olması ve Yazılıkaya ile birleşmiş olması inanılmaz güzel bir şey. Çok mutluyum.” diye konuştu. “Kolektif olması pozitif bir şey” Sanatçılardan Aynur Çalışkan: “Kolektif olması çok pozitif bir şey. Aramızda bir etkileşim oluyor. Güzel bir çalışma olacak. Konu da çok güzel. Frigya Yazılıkaya anıtını her sanatçı kendi yorumunu katarak çalışacak.” ifadelerini kullandı.

Sanatçılar Yazılıkaya İçin Kolları Sıvadı

Tepebaşı Belediyesi tarafından bu yıl 17’ncisi düzenlenen Uluslararası Pişmiş Toprak Sempozyumu için kente gelen sanatçılar, kolektif olarak ortaya çıkaracakları Yazılıkaya eseri için kolları sıvadı. Tepebaşı Belediyesi tarafından konsepti ve çeşitliliğiyle dünyada sadece Eskişehir’de düzenlenen Uluslararası Eskişehir Pişmiş Toprak Sempozyumu’nun 17’ncisi başlıyor. Her yıl olduğu gibi yine birçok etkinliğe ev sahipliği yapacak olan sempozyum bu yıl da sanat etkinlikleri, sergiler, sanatçı sunumları ile dopdolu olacak. Öte yandan el emeği ürünler satış noktaları, yemek yarışmaları, konserler, çocuk atölyeleri, rekreasyon etkinlikleri ve çocuk çamur atölyeleri de Eskişehirlilere sanat dolu günler yaşatacak. Çalışmalara başladılar 17’nci Uluslararası Eskişehir Pişmiş Toprak Sempozyumu’na katılan 8’i Türk, 1’i yabancı olmak üzere 9 sanatçı bu yıl da ortak bir eser ortaya çıkaracak. Sanatçılar, binlerce yıllık Frig mirasının simgesi tarihi Yazılıkaya’yı kolektif çalışarak sanatseverlerin beğenisine sunacak. Böylece Varlığınız Sağlığımız Anıtı ve Sonsuz Cumhuriyet Anıtı ile birlikte Eskişehir’e üçüncü kolektif eser kazandırılmış olacak. Bu kapsamda kente gelen sanatçılar Vecihi Hürkuş Havacılık ve Teknoloji Parkı’nda bulunan sempozyum alanında çalışmalarına başladı. Sempozyumun açılışı 2 Eylül’de Uluslararası Eskişehir Pişmiş Toprak Sempozyumu’nun açılış töreni ise 2 Eylül Salı günü saat 18.30’da Vecihi Hürkuş Havacılık ve Teknoloji Parkı’nda gerçekleşecek. Törenin ardından Yeni Türkü ve Tepebaşı Belediyesi İki Elin Sesi Var Gençlik Senfoni Orkestrası’nın konseri Eskişehirliler ile buluşacak.

Yazılıkaya'da ki Kaçak Kazıya Operasyon

Eskişehir İl Jandarma Komutanlığı, Han ilçesinde bulunan Yazılıkaya Arkeolojik Sit alanında kaçak kazı yapan şahsa operasyon yaptı. Eskişehir İl Jandarma Komutanlığı tarafından konu ile ilgili olarak yapılan açıklamada şu ifadelere yer verildi; "Eskişehir Han İlçesi mülki sınırları içerisinde bulunan Yazılıkaya 1'inci derece Arkeolojik Sit alanında şüpheli şahsın kaçak kazı yaptığı bilgisi alınmıştır. Eskişehir İl Jandarma Komutanlığı birimlerince 14 Ocak 2025 tarihinde Han İlçesi mülki sınırları içerisinde bulunan Yazılıkaya 1'inci derece Arkeolojik Sit alanında (1) şüpheli şahıs kaçak kazı yaparken suçüstü yakalanmıştır. Olay yerinde bulunan; 1 adet jeneratör, 1 adet Hilti, 30 metre kablo, 3 adet el yapımı patlayıcı madde ve muhtelif kazı malzemeleri (kırıcı ve delici uç, kazma, kürek vb.) ele geçirilerek, el konulmuştur. Şüpheli şahıslar hakkında “2863 Sayılı Kültür ve Tabiat Varlığı Koruma Kanuna Muhalefet” suçundan adli tahkikat başlatılmıştır. Eskişehir İl Jandarma Komutanlığınca kaçakçılık suçları ile mücadeleye yönelik faaliyetlere kararlılıkla devam edilecektir. Kamuoyuna saygıyla duyurulur."

#Yazılıkaya