#Basin Özgürlüğü

AKP İstibdat Dönemini Sürdürüyor, Türkiye’de Basın Özgürlüğü Askıda!

Muhalefete yönelik baskı ve sansürü tam gaz sürdüren AKP, gerçeklerin duyulmasını engellemek için de RTÜK eliyle televizyon kanallarını karartıyor, halkın haber alma hakkını engelliyor. Yargı kanallar için verilen karartma girişimine ortak olursa, 8 Temmuz Salı gecesi itibariyle Halk TV ve Sözcü TV’nin ekranları 10’ar günlük karartılacak. Türkiye’nin en çok izlenen televizyon kanallarından Halk TV ve Sözcü TV’nin 10 gün boyunca karartılacak olmasına tepki gösteren CHP’nin gazeteci kökenli Milletvekili Utku Çakırözer, “AKP hepimize istibdat dönemi yaşatmaya devam ediyor! Televizyon kanallarının karartılması son icraatları! Demokrasinin olmazsa olması basın özgürlüğünü ve halkın haber alma hakkını korumak için mücadelemizi sürdüreceğiz! Sandığı önümüze getirdiğimizde 86 milyon bu istibdat iktidarına hep birlikte son verecek, demokrasiyi, hukukun üstünlüğünü ve basın özgürlüğünü yeniden inşa edeceğiz” dedi. GAZETECİYE HAPİS, KANALLARA KARATMA Saray rejimi bir yandan CHP ve CHP’li belediyelere yönelik baskıyı arttırırken, gerçeklerin öğrenilmesinin önüne geçmek için de basın özgürlüğünü tümden kaldırdı. CHP Eskişehir Milletvekili Utku Çakırözer’in kamuoyu ile paylaştığı 6 aylık basın raporu basın özgürlüğü alanındaki kara tabloyu gözler önüne serdi. Ocak-Haziran ayını kapsayan 6 aylık süreçte gazeteciler 380 kez hâkim karşısına çıkarken, 70 gazeteci gözaltına alındı, 34 gazeteci tutuklandı. Haberleri ve sosyal medya paylaşımları nedeniyle 30 gazeteci tehdit ve fiili saldırılarla karşılaştı. RTÜK ise Ocak-Haziran’ı kapsayan 6 aylık dönemde Sözcü TV, Halk TV, TELE 1, NOW habere 49 kez yaptırım uyguladı. 6 AYDA 34 GAZETECİYE ZİNDAN! Gazeteci Fatih Altaylı, Youtube kanalındaki sözleri gerekçe gösterilerek tutuklanırken, cezaevinden gönderdiği mesajlarının paylaşıldığı boş koltuğuyla yapılan yayınlar milyonlarca kişi tarafından izlendi. Artvin merkezli operasyonlarda gözaltına alınan gazeteciler Ozan Cırık, Dicle Baştürk, Yavuz Akengin ve Eylem Emel Yılmaz haziran ayında tutuklandı. İBB Başkanı ve CHP’nin Cumhurbaşkanı adayı Ekrem İmamoğlu’nun basın açıklamasında dile getirdiği bilirkişiye cevap hakkı tanıyan Halk TV’nin beş sunucu ve yöneticisi şubat ayında gözaltına alınırken, Halk TV Genel Yayın Yönetmeni Suat Toktaş 34 gün tutuklu kaldı. İlke TV’den Ercüment Akdeniz ve Elif Akgül, Kentim Şişli gazetesi sahibi Saime Oğuzhan, Kaos GL Genel Yayın Yönetmeni Yıldız Tar İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı’nın başlattığı HDK soruşturmaları kapsamında tutuklandılar. Gazeteci Furkan Karabay yaptığı programlar ve sosyal medya paylaşımları gerekçe gösterilerek mayıs ayından bu yana cezaevinde. Gazeteciler Orhan Bursalı, Özlem Gürses, Hayri Demir, Barış Pehlivan, Evrim Kepenek, Bahadır Özgür ve Nevşin Mengü haber, yorum ve paylaşımları gerekçe gösterilerek hapis cezalarına çarptırıldı. YENİ BASKI: EV HAPSİ VE ADLİ KONTROL Gözaltı ve tutuklamaların yanı sıra birçok gazetecinin özgürlüğü de ev hapsi, yurt dışına çıkış yasağı, düzenli imza verme gibi yükümlülükler ile engellenmekte. İsmail Saymaz ve Bursalı gazeteci Eren Öner ev hapsi ile kısıtlanan gazeteciler arasında yer aldı. Timur Soykan, Can Ataklı, Murat Ağırel, Hayri Tunç, Gökhan Kam, Bülent Kılınç gibi çok sayıda gazeteci ise tutuklanmasalar da adli kontrol tedbirleri ile özgürlükleri kısıtlandı. ŞAFAK OPERASYONU, GÖZALTI, SORUŞTURMA… Ekrem İmamoğlu’nun tutuklanmasının ardından Saraçhane ve Türkiye’nin çeşitli yerlerinde başlayan protestoları takip eden onlarca gazeteci şafak baskınları ile gözaltına alındı. NOW’dan Ali Onur Tosun, foto muhabir Bülent Kılıç, gazeteci Zeynep Kuray, AFP muhabiri Yasin Akgül, gazeteci Hayri Tunç, İBB foto muhabiri Kurtuluş Arı, Evrensel muhabiri Nisa Sude Demirel, ETHA muhabiri Elif Bayburt ve gazeteciler Gökhan Kam, Barış İnce, Murat Kocabaş, Yağız Barut, Zişan Gür ve Çiğdem Öztürk gözaltına alındı. Üniversitelerdeki protestoları takip eden gazeteciler üniversitelere alınmadı. Birgün muhabiri Havva Gümüşkaya Ankara’daki, T24 muhabiri Can Öztürk de Boğaziçi Üniversitesi’ndeki eylemleri takip ederken gözaltına alındı. İsmail Saymaz, Halk TV ana haber sunucusu Ece Üner, Halk TV Programcısı ve Halk TV İnternet Sitesi Sorumlu Müdürü Serhan Asker ve gazeteci İrem Afşin haberleri, sosyal medya paylaşımları nedeniyle gözaltına alındı. Şirin Payzın, Yılmaz Özdil, İsmail Arı, Mustafa Bildircin, Fırat Fıstık, Sarya Toprak, Altan Sancar, Sedef Kabaş, Gülistan Dursun, Barış Yarkadaş hakkında haber, yazı ve sosyal medya paylaşımları gerekçe gösterilerek soruşturmalar açıldı. SALDIRI, DARP, TEHDİT, ENGELLEME Saraçhane’deki protestolara yapılan polis müdahalesinde Anadolu Ajansı Muhabiri Hakan Akgün, AFP foto muhabiri Yasin Akgül, Reuters Muhabiri Dilara Şenkaya, Bianet Muhabiri Ali Dinç, İlke TV Muhabiri Eylül Deniz Yaşar, Özgür Gelecek Muhabiri Yusuf Çelik ile serbest gazeteciler Kemal Aslan ve Rojda Altıntaş’ın da aralarında olduğu onlarca gazeteci darp edildi. İstanbul’da 1 Mayıs kutlamalarını takip eden gazeteciler barikatla engellendi. Kuzey Kıbrıslı gazeteci Ayşemden Akın 2022 yılında öldürülen yasa dışı bahis baronu Halil Falyalı'nın finans müdürü olarak bilinen Cemil Önal ile yaptığı röportajlar nedeniyle hedef gösterildi. Akın'a destek için gazeteciler imza kampanyası başlattı. Gazeteciler Murat Ağırel, Alican Uludağ, İsmail Arı, Osman Çaklı, Zeynep Durgut, Şule Aydın’ın da aralarında bulunduğu çok sayıda gazeteci haberleri ve sosyal medya paylaşımları nedeniyle tehdit edildi. RTÜK İŞ BAŞINDA! ‘İMAMOĞLU YAYINLARI’NA REKOR CEZA… AKP’nin basına yönelik baskı ve sansürü en çok RTÜK eliyle verilen cezalarda kendini gösterdi. RTÜK İmamoğlu'nun gözaltı ve tutuklanmasıyla başlayan protestoları ekrana yansıtan televizyon kanallarını önce tehdit etti, ardından da görülmemiş ağır cezalara çarptırdı. RTÜK muhalefetin boykot çağrılarının yayınlanmaması için de televizyon kanallarına tehdit savurdu. RTÜK üyesi Tuncay Keser’in kamuoyu ile paylaştığı rapora göre; RTÜK çoğunu muhalif kanalların oluşturduğu 7 kanala altı ayda 49 yaptırım uyguladı. Sözcü TV’ye 14 ceza, Halk TV’ye 13 ceza, Tele 1’e 11, Now’a 7, Flash Haber’e 2 kez ceza verildi. Cezaların toplamı 99.1 milyon liraya ulaştı. Sözcü TV ve Halk TV’ye 10 günlük yayın durdurma cezaları verilirdi. Yargı bu karartma girişimine dur demezse, 8 Temmuz Salı gecesi itibariyle Halk TV ve Sözcü TV’nin ekranları 10’ar gün karartılacak. CHP Genel Başkanı Özgür Özel’e yumruklu saldırı haberleri, Zafer Partisi lideri Ümit Özdağ’ın tutuklanması, KKTC’deki mafya ve yolsuzluk haberlerinin Türkiye’deki uzantılarına ilişkin iddiaların yer verildiği yayınlardaki ifadelere yönelik kanallara ceza yağdı. İstanbul Başsavcılığı’nın talebiyle Gezi Parkı soruşturması kapsamında medyanın 12 yıl önceki yayınları da incelemeye alındı. Gazeteci Barış Pehlivan’ın İstanbul Büyükşehir Belediyesi Başkanı Ekrem İmamoğlu ile ilgili dosyalara atanan bilirkişi ile yaptığı telefon görüşme kaydının yayınlanması Halk TV için ceza gerekçesi yapıldı. SİYASETÇİNİN, GAZETECİNİN, SANATÇININ HESABINA ULAŞILAMIYOR! Erişim engellemeleri 2025 yılının ilk yarısında da basın özgürlüğü önündeki en büyük engellemelerden biri olmaya devam etti. AKP iktidarı Ekrem İmamoğlu’nun X hesabına getirdiği karatmanın yanı sıra, İmamoğlu protestolarının yayılmasını engellemek için sosyal medyaya da kısıtlama getirdi. X, YouTube, Instagram, Facebook, TikTok, Telegam ve Signal gibi platformlara erişim engellendi. İktidarın baskısıyla çok sayıda X hesabına ve sosyal medya paylaşımına erişim engeli getirildi. Furkan Karabay, Umut Taştan, Elif Çetiner, Altan Sancar, Ali Macit, Erk Acarer’in aralarında olduğu çok sayıda gazeteci ve ünlünün X hesapları erişime engellendi. X'in Küresel Hükümet İşleri Birimi, BTK'nın Metin Cihan, Artı Gerçek, Hayko Bağdat gibi 126 hesabı engelleme emrine karşı AYM'ye bireysel başvuruda bulundu. Çok sayıda gazeteci ile yayıncının YouTube hesapları da erişime engellendi. Sosyal medya kullanıcılarının yeni adresi olan Bluesky’a yönelik de erişim engelleme kararları verildiği ortaya çıktı. Ekmek ve Gül, Halkevleri, Gazete Yolculuk, Çağdaş Hukukçular Derneği, LeMan Dergisi, Bianet ile gıda ürünlerinin içeriklerini inceleyip tüketicileri bilinçlendirmeyi amaçlayan Gıda Dedektifi hesabının da aralarında bulunduğu yüzlerce X hesabına erişim engeli getirildi. Ocak-Haziran aylarını kapsayan dönemde erişime engellenen haber içeriklerden dikkat çekici olanlar şöyle: “İsrail’i protesto gösterilerine katılanlara çıplak arama ve kötü muamele iddialarının yer aldığı haberler, Kültür ve Turizm Bakan Yardımcısı ve eşi hakkındaki ‘bosa spekülasyonu’ iddiaları, Espressolab’in adının geçtiği sosyal medya paylaşımının da içinde olduğu çok sayıda haber ve paylaşım, Ekrem İmamoğlu’nun diplomasının iptaline ilişkin raporu hazırlayan akademisyen hakkındaki haberler, et entegre tesislerinde hayvanlara işkence haberleri, Bugün Kıbrıs gazetesinden Ayşemden Akın’ın, Halil Falyalı’nın eski finans müdürü Cemil Önal ile gerçekleştirdiği röportajlarda gündeme gelen ve üst düzey bürokratlar ile siyasetçilere ait olduğu iddia edilen yolsuzluk, şantaj, rüşvet görüntülerinin yer aldığı kasetlere ilişkin haberler, yediği yemeği beğenmediği için hesap ödemediği iddia edilen kaymakama ilişkin haberler.”